Η Παναγία Μεσοσπορίτισσα βρίσκεται εντός του κοιμητηρίου του οικισμού του Λαυρεωτικού Ολύμπου, ανατολικά της Λεωφ. Καλυβίων – Αναβύσσου.

Ο ναΐσκος είναι μια δίκλιτη, καμαροσκέπαστη βασιλική των μεταβυζαντινών χρόνων, με το κεντρικό κλίτος ευρύτερο του πλαγίου, που χωρίζονται μεταξύ τους από μια τοξοστοιχία που αποτελείται από τέσσερα τόξα, ελαφρά οξυκόρυφα. Ο ναός καταλήγει σε ημιεξαγωνική κόγχη, με ένα στενόμακρο παράθυρο, τύπου πολεμίστρας και στέγαση με πέτρινες πλάκες. Οι διαστάσεις είναι 7.10 x 9.85 μ. χωρίς την κόγχη. Ο ναός μοιάζει εξωτερικά σα μονόκλιτος, επειδή η δίρριχτη κεραμοσκεπής στέγη είναι ενιαία.

Το ιερό του ναού έχει κτισθεί πάνω σε βάθρο από μεγάλους λαξευμένους λίθους, ενώ λαξευμένοι λίθοι έχουν χρησιμοποιηθεί και χαμηλά στο νότιο τοίχο. Όλοι αυτοί οι λίθοι θα πρέπει να προέρχονται από κάποιο αρχαίο Ιερό που προϋπήρχε σε αυτή τη θέση. Σήμερα λόγω των ασβεστώσεων οι λίθοι αυτοί στην τοιχοποιία δε διακρίνονται.

Στην πρόσοψη του κτιρίου, πάνω από τη θύρα εισόδου υπάρχει η συνήθης τοξωτή κόγχη με το εξέχον πλαίσιο. Πιο πάνω τα ίχνη από πέντε εντοιχισμένα πιάτα που σήμερα έχουν πέσει. Στη συνέχεια μια μαρμάρινη πλάκα με ανάγλυφο σταυρό. Ένα παλαιοχριστιανικό επίθημα υπάρχει στην κορυφή της στέγης και πάνω του ένα κομμάτι από βάση περιρραντηρίου. Το καμπαναριό βρίσκεται στο βόρειο άκρο σε μια θέση που όμορφα εξισορροπεί την ασυμμετρία που υπάρχει λόγω του πλαγίου κλίτους.

Στο κτιστό τέμπλο οι τοιχογραφίες είναι άτεχνα επιζωγραφισμένες και ανήκουν στον 18ο αιώνα σύμφωνα με επιγραφή που έχει διασωθεί στο τέμπλο με χρονολογία 1772. Οι τοιχογραφίες έχουν ωραία και ζωντανά χρώματα με μεγάλη δύναμη στο σχέδιο.

Ο ναός είναι ίσως πολύ παλαιότερος από την αγιογράφηση του.

Ο ναός ανήκει στην ενορία του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Πανηγυρίζει την ημέρα των Εισοδίων της Θεοτόκου, στις 21 Νοεμβρίου, με πανηγυρικό εσπερινό και Θεία Λειτουργία.
_______________
Βιβλιογραφία:

1) Μπούρας Χαρ.- Ανδρεάδη Ρ.- Καλογεροπούλου Α., Εκκλησίες της Αττικής, Αθήνα 1969 σ. 92