Με την ονομασία Βαλκάνια (εκ της τουρκικής λέξης «μπαλκάν» (balkan = όρος ή υψηλή δασώδης οροσειρά)^[2], λεγόμενη και Βαλκανική χερσόνησος ή εναλλακτικά Χερσόνησος του Αίμου (αρχ. ελληνική), χαρακτηρίζεται, τόσο ως πολιτικός όσο και ως γεωγραφικός όρoς, η περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης, νότια του Δούναβη και ανατολικά της Αδριατικής θάλασσας, αλλά και χώρες γειτονικές που βρίσκονται εκτός των φυσικών γεωγραφικών ορίων της χερσονήσου αυτής, που από το μακρινό παρελθόν λειτούργησε και λειτουργεί ως σταυροδρόμι πολιτισμών, μεταξύ Ευρωπαϊκής και Ασιατικής ηπείρου.

Τα Βαλκάνια αναφέρονται ως βαλκανική χερσόνησος ή χερσόνησος του Αίμου, καθώς περιβάλλονται από την Αδριατική, το Ιόνιο, το Αιγαίο, τον Μαρμαρά (Προποντίδα) και τη Μαύρη θάλασσα (Εύξεινος Πόντος), νοτιοδυτικά, νότια και νοτιοανατολικά. Ενώ δεν είναι ένα πρότυπο χερσονήσου, δεδομένου ότι δεν έχει κάποιο ισθμό να τη συνδέει με την ηπειρωτική Ευρώπη, τούτος ο ορισμός χρησιμοποιείται συχνά για να υποδείξει την ευρύτερη βαλκανική περιοχή.