Σκηνή από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 Πίνακας του Παναγιώτη Ζωγράφου με την καθοδήγηση του Μακρυγιάννη.

Αριθ.1 το Νεόκαστρον οπού το πολιορκούσεν ο Ιμπραήμης με όλας του τας δυνάμεις ξεριάς και Πελάγου. 2. Αι Σκηναί του Ιμπραήμη. 3. Στράτευμα του Ιμπραήμ οπού πολεμεί το Νεόκαστρον με κανόνια, μπόμπας, γρανάτας και λιανοτούφεκα. 4. Η Αρκαδία, τα Φιλιατρά και οι Γαργαλιάνοι, οπού βαστούσεν ο Μακρυγιάννης. 5. Όντας ο Μακρυγιάννης εις τους Γαργαλιάνους, επήγεν ο Κατζής Μαυρομιχάλης (όστις ήτον εις το Κάστρο) και του είπεν ότι οι Πολιορκημένοι με έβγαλαν να υπάγω εις τας Χώρας και επήγα οπού ήτον ο Κουντουριώτης με όλους τους οπλαρχηγούς έως 15.000 στρατεύματα και να στείλη να πιάση τους Παλαιοναβαρίνους δια να μη τους πιάση ο εχθρός και κινδυνεύσωμεν. Αφ' ού του είπα, δεν ηθέλησε κανείς να τους πιάση ήλθον και εις εσέ, Μακρυγιάννη, και σου το λέγω, και ότι μου ειπής να ειπώ των πολιορκουμένων. -Εγώ παίρνω το σώμα μου και υπάγω και τους πιάνω και αμέσως κινώ. 6. Ο Μακρυγιάννης με το σώμα του και με πολλά ολίγους Αρκαδίους (κεφαλή αυτών Αναγ. Παπατζόρης), το όλον έως τριακόσιοι πενήντα άνθρωποι, βιαστεί την θέσιν Ναβαρίνους. 7. Ο Παππατζόρης με τους Αρκαδίους έπιασαν το στενόν. 8. Την άλλην ημέραν πολλά πρωί ήλθαν οι Τούρκοι πεζοί και καβαλλαρία και επέρασαν από το γεφύρι του Βιβαρίου και εκροτήθη ο Πόλεμος και διάρκεσαν έως πέντε ώρας, και με μεγάλην γενναιότητα οι Έλληνες τους οπισθοδρόμησαν από το γεφύρι πολεμούντες και ύστερα αναχώρησαν. Εσκοτώθησαν Τούρκοι πολλά ολίγοι, Έλληνες δε ελαβώθησαν τρεις. Εξαναήλθον και την άλλην ημέραν και δεν είχον όρεξιν δια πόλεμον και έγενεν μόνον ακροβολισμός. 9. Ύστερον από ολίγας ημέρας επροσκάλεσαν τον Μακρυγιάννη οι κλεισμένοι να υπάγη μέσα, και πηγαίνει με 116 άνδρας, τους δε τους λοιπούς τους άφησεν εις την ιδίαν θέσιν (ήτον το μέγα Σάββατον). 10. Την Δευτέραν της Λαμπράς κινείται ο Ιμπραήμης να υπάγη να χαλάση τους ολίγους οπού άφησεν ο μακρυγιάννης εις τους Ναβαρίνους. Τότε βιασμένοι οι πολιορκούμενοι, ο Βελέντζας, ο Στέφος και άλλοι πολλοί και ο ίδιος ο Μακρυγιάννης εβγήκαν εναντίον των εχθρών εις τα κανονοστάσιά των και εφόνευσαν αρκετούς και εβιάσθη ο Ιμπραήμης να γυρίση οπίσω. Εσκοτώθησαν και λαβώθησαν Έλληνες 11. Αριθ. 11. Ο Ιμπραήμης έστειλε να παραδώσωσιν οι Έλληνες το κάστρον, και αφού δεν ηθέλησαν έβαλεν εις τα καράβια του στρατεύματα και πολεμώντας έκαμαν έξοδον εις την Σφακτηρίαν και εχάλασαν τους Έλληνας. Επνίγησαν και εσκοτώθησαν περίπου από 900 Έλληνας, και έπειτα επήρεν και τους Παλαιοναβαρίνους. 12. Η Σφακτηρία με τους Έλληνας σκοτωμένους και πνιγμένους. 13. Ο Τζαμαδός, ο Αναγνωσταράς, Σίμος, Σαΐνης και άλλαι κεφαλαί οπού εχαλάσθηκαν εκεί. 14. Το καράβι του Τζαμαδού με τον Μαυροκορδάτον και ο Σακτούρης βγαίνει πολεμώντας. 15. Καράβια ελληνικά. 16. Οι φρεγάτες εμπουκάρησαν μέσα και πολεμούν το κάστρο. Αφ' ού τα αναγκαία του κάστρου εσώθησαν και κατ' εξοχήν το νερόν, έστειλαν τον μακρυγιάννη και έκαμεν συνθήκας με τον Ιμπραήμην και εμβαρκαρίσθησαν. 17. Αι Χώρες και ο Κουντουργιώτης με τους Έλληνας εκάθουντο εκεί. Οι πολιορκημένοι Γ. Μαυρομιχάλης, Ιω. Μαυρομιχάλης (όστις εσκοτώθη), Π. Γιατράκος, δ. Σακτούρης, Ν. Λάμπρος Κρανιδιώτης, Καλλέργηδες, Γαρδικιώτης, Γ. Λιβαδίτης, Γ. Βελέντζας, Στέφος, διάφοροι Έλληνες, Φωκαίοι και επίλοιποι αδελφοί, οπού δεν ενθυμούμαι, και ο Μακρυγιάννης.