Μπούρα και των συνεργατών του (1969).

Εσωτερικά ο ναός είναι καμαροσκέπαστος με επιχρισμένο το θόλο και μία ενισχυτική καμάρα (σφενδόνιον) στο μέσο περίπου του μήκους του, για την υποστήριξη του θόλου, όπως συνηθίζεται και σε άλλα θολωτά μεταβυζαντινά εκκλησάκια. Το τέμπλο και η Αγία Τράπεζα είναι κτιστά.
_______________
Εσωτερικός Διάκοσμος

Το εκκλησάκι φαίνεται ότι ήταν πλήρως αγιογραφημένο. Σήμερα διατηρείται μεγάλο μέρος της εικονογραφικής διακόσμησης. Στην κόγχη του Ιερού με τους αγγέλους και κάτω τους 4 ευαγγελιστές. Επίσης διασώζονται τμήματα από την πρώτη, την κατωτέρα ζώνη - στο τέμπλο, στο βόρειο και στο νότιο τοίχο - με ολόσωμους αγίους, μάρτυρες και αγγέλους. Η αγιογράφηση έγινε το 1768, σύμφωνα με ζωγραφική επιγραφή που σώζεται πάνω από την Ωραία Πύλη του τέμπλου και αποδίδεται στη Σχολή του Γ. Μάρκου. Μερικές όμως τοιχογραφίες έχουν επιζωγραφιστεί σε ορισμένα σημεία.

Είναι άξιο αναφοράς ότι μία από τις τοιχογραφίες, η «Φιλοξενία του Αβραάμ», που βρίσκεται στο νότιο τοίχο, έχει αποτελέσει το αντικείμενο για πολύ σημαντικές λαογραφικές παρατηρήσεις, σε μια έρευνα του Στέλιου Μουζάκη, που αφορά στην ενσωμάτωση κάποιων παγανιστικών εθίμων, όπως της θυσίας του μόσχου, μέσα στη χριστιανική λατρεία (2).
_______________
Ιστορία - Παράδοση

Η περιοχή έχει ιστορία στα βάθη των αιώνων. Στην περιοχή αυτή αναπτύχθηκε ο αρχαίος Δήμος Σφηττού, της Ακαμαντίδος φυλής. Η θέση του έχει εντοπιστεί με βεβαιότητα, ενώ το κέντρο του τοποθετείται κοντά στη Μονή Βηθλεέμ. Ιδρύθηκε από τον βασιλέα Κέκροπα και ήταν ένας από τους πανάρχαιους και μεγαλύτερους δήμους της Αττικής. Ο Σφηττός μνημονεύεται και στα έργα του Αριστοφάνη "Πλούτος" και "Νεφέλαι". Η επικοινωνία με την Αθήνα γινόταν μέσω της Σφηττίας οδού. Ο Δήμος Σφηττού κατοικείτο μέχρι τους βυζαντινούς χρόνους του Ιουστινιανού (6ο αιώνα). Αργότερα, σε μικρή απόσταση από το Σφηττό, εκεί που σήμερα βρίσκεται το εξωκκλήσι του Αγίου Δημητρίου, αναπτύχθηκε το Φιλιάτη, ένα άλλοτε ανθηρό μεσαιωνικό χωριό. Σήμερα μόνο χνάρια από ερείπια μαρτυρούν την ύπαρξη του. Το κάστρο του Χριστού, όπου σήμερα βρίσκεται η μονή Βηθλεέμ, χρησίμευε ως Ακρόπολις, για την προστασία των κατοίκων του Σφηττού και αργότερα της πόλεως Φιλιάτη.

Σύμφωνα με την παράδοση οι κάτοικοι του Φιλιάτη επλήγησαν στα τέλη του 17ου αιώνα από θανατηφόρα επιδημία πανώλης. Οι ελάχιστοι διασωθέντες εγκατέλειψαν την πόλη και αργότερα επέστρεψαν γύρω στο 1730 και συσπειρώθηκαν μαζί με τους κατοίκους άλλων μικροοικισμών στον Κουρσαλά, όπου βρίσκεται η σημερινή θέση του Κορωπίου. Τα παλαιότερα υλικά και οι επιγραφές που εντειχίστηκαν στην κατασκευή του ναού τράβηξαν το ενδιαφέρον κάποιων περιηγητών και αρχαιολόγων τον 19ο αιώνα, στην προσπάθεια τους να ανακαλύψουν στην περιοχή ίχνη της ελληνικής αρχαιότητας. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το 1927 στο Κορωπί μια κάτοικος του Κορωπίου ειδοποίησε τον γνωστό αρχαιολόγο Νικ. Κοτζιά ότι είδε δύο άγγλους αρχαιοκάπηλους που έπλεναν αρχαία μικρά αγάλματα στο πηγάδι έξω από το προαύλιο του Αγίου Αθανασίου. Ο Νικ. Κοτζιάς πήγε αμέσως και διενήργησε εκσκαφή στο προαύλιο του ναού όπου βρήκε πολλά αρχαία αγάλματα, αγγεία, λυχνοστάτες, χριστιανικά ευρήματα, βυζαντινά περιδέραια και νομίσματα, που παρεδόθησαν στη συλλογή αρχαιοτήτων Παιανίας (4).
_______________
Βιβλιογραφία:

(1) Μπούρας Χαρ.- Ανδρεάδη Ρ.- Καλογεροπούλου Α., Εκκλησίες της Αττικής, Αθήνα 1969 σ. 11-12
(2) Στέλιος Μουζάκης, Λαογραφικές παρατηρήσεις σε τοιχογραφία του Αγίου Αθανασίου στο Κορωπί, Ζ’ Επιστημονική Συνάντηση Νοτιοανατολικής Αττικής, σ.85
(3) Αγγελική Εμμ. Γκιόκα, Το Κορωπί από την Αρχαιότητα μέχρι σήμερα
(4) Ζ’ Επιστημονική Συνάντηση Ν.Α. Αττικής, Αναφορά στον Αρχαιολόγο Ν. Κοτζιά, Βας. Λέκκα-Χατζή, σ.40