Ο Σαρωνικός είναι ελληνικός θαλάσσιος κόλπος, στις ακτές του οποίου αναπτύχθηκαν ιστορικές πόλεις, όπως η Αθήνα, ο Πειραιάς, κ.ά. καθώς και αρχαία ιερά, όπως στο Σούνιο, στην Αίγινα κ.ά. Ο κόλπος είναι κλειστός και οριοθετείται από τη νοητή γραμμή Πόρου-Σουνίου. Στα νότια επικοινωνεί με το ανοιχτό Αιγαίο πέλαγος. Το μέγιστο βάθος του κόλπου είναι 416 μέτρα και παρατηρείται δυτικά του ηφαιστείου των Μεθάνων.^[1]

Μαζί με τον Αργολικό Κόλπο αποτελούν διοικητικά και γεωγραφικά την περιφέρεια του Αργοσαρωνικού. Τα νησιά του Αργοσαρωνικού υπάγονται διοικητικά στη Περιφερειακή Ενότητα Νήσων της Περιφέρειας Αττικής στην οποία υπάγονται και τα ιδιαίτερα απομακρυσμένα από την ηπειρωτική Αττική νησιά: τα Κύθηρα και Αντικύθηρα που βρίσκονται νότια της Πελοποννήσου.

Στις ακτές του Σαρωνικού δημιουργήθηκαν οι σημαντικότερες βιομηχανικές, λιμενικές, ναυτικές και ναυπηγοεπισκευαστικές εγκαταστάσεις της Χώρας. Ο Σαρωνικός κόλπος έχει ιδιαίτερη ναυτιλιακή σημασία τόσο για τις θαλάσσιες συγκοινωνίες πολλών εκ των οποίων αποτελεί αφετηρία αλλά και από το γεγονός ότι συνδέει μέσω της Διώρυγας της Κορίνθου στον ομώνυμο Ισθμό το Αιγαίο πέλαγος με το Ιόνιο.

Όνομα

Το όνομά του, σύμφωνα με τον αρχαίο περιηγητή και γεωγράφο Παυσανία, οφείλεται στον αρχαίο βασιλιά της Τροιζήνας τον Σάρωνα. Ο Σάρωνας ήταν ικανός κυνηγός και μια μέρα κυνηγώντας μια ελαφίνα, η οποία έπεσε στη θάλασσα για σωθεί, συνέχισε να την καταδιώκει κολυμπώντας. Χωρίς να το καταλάβει, απομακρύνθηκε από τη ακτή, κουράστηκε και τελικά πνίγηκε. Από τότε ο κόλπος ονομάστηκε Σαρωνικός^[2].

Γεωγραφία

Ο Σαρωνικός κόλπος αποτελεί εγκόλπωση του Αιγαίου που ορίζεται βόρεια από τις ακτές του νομού Αττικής, βορειοδυτικά και δυτικά από τις ακτές της Μεγαρίδας, του νομού Κορινθίας και νοτιοδυτικά από τις ακτές του νομού Αργολίδος. Οι άκρες του οριοθετούνται από τη νοητή γραμμή των ακρωτηρίων Σουνίου (βόρεια) και Σκύλλαιο της Τροιζήνας (νότια), η οποία έχει μήκος περίπου 27 ναυτικά μίλια. Στα βορειοδυτικά, ο Σαρωνικός επικοινωνεί μέσω της διώρυγας της Κορίνθου, η οποία ολοκληρώθηκε το 1893, με τον Κορινθιακό κόλπο.

Ο Σαρωνικός χωρίζεται σε δύο λεκάνες, μια δυτική και μια ανατολική. Η δυτική λεκάνη οριοθετείται από τη γραμμή Μεθάνων-Αίγινας και Αίγινας-Σαλαμίνας. Η ανατολική από την άλλη χωρίζεται σε εσωτερική στα βόρεια και εξωτερική στα νότια από τη γραμμή Αίγινας - Φλεβών. Στα βόρεια βρίσκεται ο κόλπος της Ελευσίνας, ο οποίος επικοινωνεί στα νότια με τον υπόλοιπο κόλπο με το δίαυλο του Κερατσινίου και με έναν άλλο δίαυλο στα δυτικά.^[1]

Ακτογραφία Σαρωνικού

Οι ακτές του Σαρωνικού παρουσιάζουν γενικά έντονο κατακόρυφο και οριζόντιο διαμελισμό. Οι βορειοανατολικές ακτές με εξαίρεση την περιοχή Σουνίου είναι σχετικά ομαλές. Αντίθετα οι βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές είναι σχετικά απότομες. Αυτό συμβαίνει από το γεγονός ότι στο βόρειο τμήμα του κόλπου εκβάλλουν ο Ιλισσός και ο Κηφισός με συνέπεια να δημιουργούν μεγάλες ποταμοθαλάσσιες αποθέσεις. Κυριότερα ακρωτήρια είναι το Σούνιο και το Σκύλλαιο Τροιζήνας.

Όρμοι Σαρωνικού

Κυριότεροι επιμέρους όρμοι (κολπίσκοι) του Σαρωνικού είναι: της Αναβύσσου, Βάρης, Βουλιαγμένης και Φαλήρου, ακολουθεί ο Κόλπος της Ελευσίνας και ο όρμος της Σαλαμίνας. Δυτικά παρά τον Ισθμό Κορίνθου, οι: του Καλαμακίου, των Κεχριών, της Αλμυρής και το Φραγκολίμανο. Τέλος νότια ο όρμος Σοφικού, και ο κόλπος Επιδαύρου.

Χερσόνησοι

Κυριότερες χερσόνησοι είναι του Πειραιά (η Πειραϊκή χερσόνησος) και η χερσόνησος των Μεθάνων.