Ο Γιάννης Γκούρας (Πανουργιάς Φωκίδας, 1791 - 1 Οκτωβρίου 1826) ήταν οπλαρχηγός της Στερεάς Ελλάδας. Ανήκε στην ομάδα του αρματολού Πανουργιά και εν συνεχεία του Οδυσσέα Ανδρούτσου. Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία από τον Πανουργιά. Γεννήθηκε το 1791 στη Ντρέμισσα από φτωχή οικογένεια. Ήταν ξάδερφος του Πανουργιά που αργότερα ακολούθησε στη μάχη. Από παιδί εξασκήθηκε στα όπλα. Λίγα χρόνια πριν από την Ελληνική επανάσταση του 1821 υπηρέτησε ως απλός στρατιώτης στον Οδυσσέα Ανδρούτσο, που τότε ήταν οπλαρχηγός στη Λιβαδειά.

Στις 15 Νοεμβρίου 1821 έλαβε μέρος στη Συνέλευση της Στερεάς Ελλάδος και στάθηκε στο πλευρό του Οδυσσέα Ανδρούτσου στη σύγκρουσή του με τον Άρειο Πάγο. Μετά την αμνήστευσή του, ο Ανδρούτσος διόρισε τον Γκούρα το 1822 φρούραρχο της Ακρόπολης στην Αθήνα. Το 1825 διορίστηκε γενικός οπλαρχηγός της Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας. Ως φρούραρχος ήταν ιδιαίτερα σκληρός. Η ανάδειξη του Γκούρα σε ισχυρό στρατιωτικό παράγοντα συναρτάται με τη δυνατότητα της Διοίκησης να ελέγξει για πρώτη φορά πολιτικά και στρατιωτικά τις επαναστατημένες επαρχίες στην ανατολική Ρούμελη .Μέσω του Γκούρα και χάρη στις ενέργειες του Ιωάννη Κωλέττη , η Διοίκηση κατάφερε , προς το τέλος του 1824 , να αποσπάσει από την επιρροή του Ανδρούτσου τους σημαντικότερους οπλαρχηγούς της περιοχής δεσμεύοντας υπέρ της τη δράση τους . Η πιο σημαντική εξέλιξη ,το διάστημα του δεύτερου εξάμηνου του 1824 ,φαίνεται η προσχώρηση του Γκούρα στην πλευρά της Διοίκησης .Τον Ιούνιο αναγνωρίστηκε επίσημα φρούραρχος της Αθήνας αφού προηγουμένως είχε αποφασίσει να εγκαταλείψει τον Ανδρούτσο ,να μην τον αφήσει να εισέλθει στο κάστρο και γενικά να υπακούει στις στρατηγικές του επιλογές της Διοίκησης. Το επόμενο διάστημα ο Γκούρας διαπραγματεύτηκε τη συμμετοχή του στο νέο γύρο των εμφύλιων συγκρούσεων στην Πελοπόννησο, ως επικεφαλής ενός μεγάλου αριθμού ενόπλων. Με τη στήριξη του Κωλέττη αλλά και των χρημάτων από τα δάνεια που είχαν αρχίσει να εκταμιεύονται συσπείρωσε γύρω από την κεντρική διοίκηση πολλούς από τους καπετάνιους που έως τότε ακολουθούσαν τον Ανδρούτσο .Το Νοέμβριο του 1824 τέθηκε επικεφαλής του Ρουμελιωτών ενόπλων που εισέβαλαν στην Πελοπόννησο και στις αρχές του επόμενου έτους (1825) έχοντας ολοκληρώσει την αποστολή του επέστρεψε στην Αθήνα ως επικεφαλής πλέον των όπλων της ανατολικής Ρούμελης. Λίγους μήνες αργότερα η σύλληψη (7 Απριλίου 1825 ) η φυλάκιση του στην Ακρόπολη και ο θάνατος του Οδυσσέα Ανδρούτσου ( Ιούλιος 1825) θα σφραγίσουν και συμβολικά το τέλος μιας αντιπαράθεσης που κράτησε από τις αρχές της Επανάστασης και αφορούσε τη διεύθυνση των στρατιωτικών επιχειρήσεων στην ανατολική Ρούμελη και τους θεσμούς και τις σχέσεις εξουσίας στην περιοχή. Ο Γιάννης Γκούρας σκοτώθηκε την 1η Οκτωβρίου 1826 κατά την πολιορκία της Ακροπόλεως από τον Κιουταχή σε μια μάχη μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων. Το πτώμα του βρέθηκε σχεδόν στο ίδιο σημείο με αυτό του Ανδρούτσου